.png)
De koekoek komt voor in een groot gedeelte van het Noordelijk halfrond (Europa en Azië) en ook hier in Nederland en in België. Deze bijzondere vogel komt in Europa alleen niet voor op IJsland. Hij komt vooral voor op overzichtelijke gevarieerde open landschappen met voldoende zitplaatsen, maar ze komen ook voor op parkachtig terrein en in moerassen met bomen en struiken. Een koekoek is grijs-wit van kleur, heeft spitse vleugels en een lange staart. Mannetjes hebben een blauw-grijze borst, kop en bovenzijde. De koekoek broedt vanaf mei en ze leggen dan een of enkele eieren in de nesten van zogenaamde waardvogels, zoals de kleine karekiet, de witte en gele kwikstaart, de graspieper en de heggenmus.
De koekoek haalt dan een ei uit het nest van de waardvogel en dit jong zal dan de rest doen. Dit koekoeksjong zal de andere eieren of jongen uit het nest werken. Hij wordt twee tot drie weken gevoerd door de waardvogel totdat hij na 17 tot 18 dagen het nest zal verlaten. Een koekoek brengt dus nooit zijn jongen of jongen groot, maar laat dat over aan waardvogels. Meestal legt het vrouwtje zo'n 15 eieren die ze dan in 15 nesten van waardvogels legt. Een koekoek is dan ook een broedparasiet en een koekoeksnest bestaat dus eigenlijk niet. Verder zijn ze polygaam. Dat wil zeggen dat hij paart met elk gewillig wijfje.
De koekoek is net als veel andere soorten vogels sterk in aantal achteruit gegaan. De Vogelbescherming en Sovon Vogelonderzoek verklaarden het jaar 2017 tot het jaar van de koekoek met de hoop om met deze extra aandacht kennis te verkrijgen waarom het zo slecht gaat met de stand deze vogel. Het zegt in ieder geval genoeg over de verschraling en degradatie van het landschap en daarom is helaas het karakteristieke geluid van deze bijzondere vogel steeds minder te horen. Het geluid van een koekoek is namelijk vanaf ver te horen. Het mannetje heeft een zeer karakteristiek geluid. Dit geluid klinkt als een hol aanhoudend "goe-koeh" geluid, waarbij het begin aan wat hogere toon heeft dan aan het eind. Deze mooie roep kun je in het late voorjaar horen.
Momenteel leggen er jaarlijks nog zo'n 7000 koekoeksvrouwtjes hun eieren en hopelijk hebben ze hiermee het dieptepunt bereikt. Mogelijke oorzaken van de afname van het aantal broedparen zouden te maken kunnen hebben met het klimaatverandering, of met Afrika waar ze in de winter verblijven of heeft het te maken met de achteruitgang van graspiepers en kwikstaarten (waardvogels). Door de klimaatverandering beginnen waardvogels steeds eerder te broeden en wellicht komen de koekoeken dan te laat aan, tenminste dat is de veronderstelling.
Als de winter nadert vliegt de koekoek naar het zuiden, om precies te zijn bezuiden de Sahara in Afrika (vooral in Congolese oerwouden). Deze non-stopvlucht duurt 50 tot 60 uur en dan leggen ze een afstand af van zo'n 2600 kilometer. Na de winter zullen de eerste koekoeken medio april weer in Nederland arriveren. De koekoek is weliswaar weid verspreid in Nederland, maar ze zijn nooit erg talrijk. Bovendien hangt het aantal koekoeken sterk af van het aantal waardvogels in de omgeving. En ieder wijfje zal zich specialiseren op een enkele waardvogelsoort.