top of page

De libelle (Odonata)

Foto van schrijver: BertovdBijBertovdBij

Bijgewerkt op: 31 jan 2022

Een libelle is een mooi insect met prachtige vleugels en is daarom prima te herkennen. Dankzij deze vleugels kunnen ze snelheden behalen van wel 60 kilometer per uur. Libelles zijn dan ook met recht de beste vliegers van het insectenrijk. Ze moeten echter wel oppassen want hun vleugels raken erg makkelijk beschadigd. Wereldwijd zijn er zo'n 5800 soorten libelles. In Nederland komen zo'n 64 verschillende soorten libelles voor. Libelles die hier veel voorkomen, zoals de gewone bronlibel en de grote keizerlibel, kunnen wel 8,5 centimeter groot worden. Wereldwijd bekeken is de allergrootste de reuzenjuffer Megaloprepus Caerulatus uit Midden- en Zuid-Amerika die een spanwijdte heeft van wel 19 centimeter! Het zijn echte prooienvangers en hun lichaam is dan ook "Build for the kill". Libellen zijn voor wat betreft hun voortplanting afhankelijk van water.



Libelles behoren tot de meest reisluchtige insecten hier op aarde, want onderzoek heeft aangetoond dat ze tijdens hun jaarlijkse migratie wel 14.000 tot 18.000 kilometer kunnen afleggen. Libelles leggen daarmee nog meer kilometers af dan de monarchvlinder als kilometervreter. Daarom worden libelles ook weleens wereldzwervers genoemd. Niet zelden komt het voor dat bijvoorbeeld Amerikaanse libelles helemaal naar Azië vliegen om daar te gaan paren. Dit blijkt uit het feit dat libelles uit meerdere werelddelen genetisch gezien nauw verwant zijn aan elkaar. Libelles vliegen vaak wel 1000 meter hoog en eten onderweg kleine insecten die ze tegenkomen of stukjes plankton wat aan komt gewaaid.


De kleinste libel die in ons land voorkomt is de tengere grasjuffer met een zeer bescheiden lengte van 26 tot 31 millimeter, al is dat officieel helemaal geen libel. Als het alleen om echte libelles gaat dan is de zwarte heidelibel echt de allerkleinste met een lengte van 29 tot 34 millimeter.


Een libelle kan niet steken, want ze hebben helemaal geen angel om mee te steken. Libelles hebben kaken waarmee ze hun gevangen prooien verorberen. Alleen de kaken van de grootste libelles zijn sterk genoeg om door mensenvlees heen te bijten, maar deze komen bij ons in Nederland gelukkig niet voor. Een libel zal nooit zomaar bijten, alleen als ze zich bedreigd voelen. Zo'n beet kan dan een klein sneetje veroorzaken op de huid.


Libelles die paren vertonen een mooi kunststukje, zoals afgebeeld hierboven, want de mannetjes gaan dan boven het vrouwtje vliegen en landt dan boven op haar kop en borststuk. Dan buigt hij zijn achterlijf tussen zijn poten door naar voren en pakt haar met de tang in de nek vast. Het mannetje neemt haar dan ook letterlijk in de tang, want in deze "tandemhouding" gaan ze ook soms vliegen en dus ook weer landen. Ze blijven zo aan elkaar vast zitten, totdat het sperma van het mannetje is overgebracht in het voortplantingsorgaan van het vrouwtje. Dan moet het vrouwtje haar achterlijf naar beneden en voren toe ombuigen. Libelles vormen dan een soort van hart dat een paringswiel wordt genoemd.

4 weergaven

Recente blogposts

Alles weergeven
Post: Blog2_Post

Inschrijfformulier

Bedankt voor de inzending!

© Bizzybee Library

bottom of page