Elke winter begint de Elfstedenkoorts aan te wakkeren zodra de temperatuur net onder nul komt. Dit schaatsevenement is zo uniek vanwege de sfeer en de massale belangstelling en omdat je nooit weet wanneer er weer een nieuwe Elfstedentocht komt.
Eeuwige roem
Elke keer als de Elfstedentocht verreden wordt langs de elf steden in Friesland gaan er duizenden schaatsers over het ijs door de bittere kou op weg naar de finish. Wie 's nachts niet voor 12 uur de finishplaats Leeuwarden weet te bereiken krijgt geen Elfstedenkruisje maar heeft wel eeuwige roem. Die roem komt trouwens een ieder toe die de moed heeft gehad deze tocht van bijna 200 kilometer te volbrengen of het nu lukt of niet. Meneer Pim Mullier ontwierp het Elfstedenkruisje en wordt als vader van de Nederlandse moderne sport gezien.
Wanneer is het begonnen?
In 1909 werd voor de eerste keer officieel de Elfstedentocht verreden. Vast staat dat voor dat jaartal ook al tochten over het ijs zijn geweest met als doel alle 11 steden te bezoeken, namelijk al in 1749 en ook in de strenge winter van 1899. Sinds 1909 tot heden zijn er in totaal nog maar 15 Elfstedentochten geweest. dat maakt natuurlijk deze tocht zo speciaal omdat je nooit precies weet wanneer hij komt. Ze voorspellen zo vaak een strenge winter en bijna altijd zitten ze er naast. Soms duurt het wel een decennia of nog langer voordat deze tocht weer over het Friese ijs kan worden verreden.
Elf steden
Friesland telt 11 steden die in de Middeleeuwen stadsrechten hebben verworven. Het is simpel maar hierlangs gaat het parcours van de Elfstedentocht beginnend en eindigend in Leeuwarden. Naast Leeuwarden zijn de overige 11 steden in goede volgorde: Sneek (Snits), IJlst (Drylts), Sloten (Sleat), Stavoren (Starum), Hindeloopen (Hylpen), Workum (Warkum), Bolsward (Boalsert), Harlingen (Harns), Franeker (Frentsjer), Dokkum (Dokkum) en ook weer Leeuwarden bij de finish op de Bonkevaart of in het Fries Bonkefeart.
Uniek schaatsevenement
De Elfstedentocht leeft als geen ander sportevenement in de wereld. De tocht van 1997 werd bekeken door maar liefst 9 miljoen mensen op tv en bleven vrijwel allemaal kijken van het begin tot het eind en dat is meer dan 7 uren lang. Voor Nederlandse begrippen en ook voor buitenlandse begrippen is dit ongeëvenaard en absoluut ongekend. Zelfs het Nederlands voetbalelftal kan hier niet aan tippen. Ook staan er langs de hele route maar vooral in de buurt van de elf steden honderdduizenden mensen te feesten en te doen totdat echt de allerlaatste schaatser hier is gepasseerd. Het is een uniek gebeuren. Bartlehiem is ook zo'n plaatsje met een unieke brug waar het haast te druk is met mensen tijdens dit schaatsfestijn. De schaatsers komen hier trouwens 2 keer langs. Het heeft ook wel wat een romantische lading vanwege die prachtige winterse plaatjes in die extreme temperaturen. Petje af voor elke schaatser die het aandurft om door die kou naar het einde toe te zwoegen. Er zijn mensen geweest die in het zicht van de haven (Leeuwarden dus) niet meer verder konden vanwege uitputting, bevriezingsverschijnselen of omdat men het niet meer medisch verantwoord achtte om dit persoon verder te laten schaatsen terwijl Leeuwarden in de verte al zichtbaar was.
Rayonhoofden
Als het gaat vriezen en als er langzaam ijs op de sloten komt dan worden niet alleen wij zenuwachtig maar ook de rayonhoofden. Zij moeten uiteindelijk gaan beslissen of de tocht der tochten nu wel of niet komt. Koortsachtig wordt op bepaalde punten op de route de dikte van het ijs opgemeten. Het ijs moet wel sterk genoeg zijn voor al die duizenden schaatsers. Aan een paar centimeter ijs heb je niks. Het ijs moet toch wel minimaal 15 centimeter dik zijn voordat de tocht der tochten eventueel door kan gaan al hangt het ook af van andere factoren. Vooral bij de bruggetjes moet het ijs wel eens een handje worden geholpen met ijstransplantaties of moeten er rondzwemmende eenden worden weggejaagd. Blijven deze plekken tocht te zwak dan kan hier altijd nog worden gekluund. Dat is met schaatsen een klein stukje lopen over het land. Het blijft altijd de vraag wanneer de rayonhoofden "It giet oan" zullen zeggen.
Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden
Niet iedereen mag deze loodzware tocht van 199 kilometer zomaar gaan schaatsen. Je moet lid zijn van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden, en je moet ook iedere keer als de tocht wordt verreden een geldig startbewijs hebben. Er is een maximum gesteld aan een kleine 20.000 leden omdat het ijs en de kluunplaatsen het anders niet meer aankunnen. Je kunt pas lid worden als 2 andere leden kunnen verklaren dat je in staat bent om de tocht te kunnen verrijden. Zowel mannen als vrouwen kunnen meedoen aan dit mega evenement. De Elfstedentocht van 1963 geldt nog steeds als de zwaarste van allemaal met temperaturen van min 18 graden Celsius. In 1997 was de laatste Elfstedentocht met als winnaar Henk Angenent. Er worden in het buitenland ook alternatieve Elfstedentochten georganiseerd als er Nederland weer niet genoeg ijs ligt maar deze tochten altijd in de schaduw blijven staan van de enige echte Elfstedentocht.